Το Έπος του 1940 και η τρίτη Απελευθέρωση της Βορείου Ηπείρου

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΣΟΓΙΑΣ

ΙΔΙΟΤΗΤΑ

ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΤΟΥ Ε.Κ.Π.Α.

"Το φωτεινό παράδειγμα τους διδάσκει τις επόμενες γενιές των Ελλήνων το δρόμο του χρέους και της αρετής."

Το έπος των Ελλήνων στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στον αγώνα κατά των Ιταλών εισβολέων οφείλεται αναντίρρητα τόσο στον ανδρείο Ελληνικό Στρατό όσο και στη θρυλική ηγεσία της Ελλάδος των: πρωθυπουργού Ιω. Μεταξά- Βασιλέως Γεωργίου Β’- Αντιστράτηγου Αλ. Παπάγου. Το στοιχείο αυτό αποδείχθηκε στο πεδίο της μάχης καθώς οι άνδρες της VIIIης Μεραρχίας υπό της διοίκηση του Αντιστράτηγου Χαρ. Κατσιμήτρου, αντιμετώπισαν την ιταλική εισβολή προτάσσοντας ηρωική άμυνα στην Πίνδο στη γραμμή Ελαία-Καλαμάς. Εν συνεχεία, ακολούθησε η ελληνική αντεπίθεση με αποτέλεσμα την απελευθέρωση των πόλεων της Βορείου Ηπείρου. Τη μεγάλη αυτή στιγμή της Ιστορίας του Έθνους μας θα φωτίσουμε όσο γίνεται καλύτερα.

Οι άνδρες του Ελληνικού Στρατού, μετά από γενναίες μάχες απώθησαν από τα ελληνικά σύνορα τους Αλπινιστές της Μεραρχίας Julia (28 Οκτωβρίου- 13 Νοεμβρίου). Από την 14η Νοεμβρίου 1940 έως την 23η Νοεμβρίου 1940 διήρκησε η δεύτερη φάση του ελληνοϊταλικού πολέμου καθώς τα ημέτερα τμήματα, πέρασαν στην αντεπίθεση. Στο πλαίσιο αυτό τα Α’ και Β’ Σώματα Στρατού αποκατέστησαν το εθνικό έδαφος που είχαν προσωρινά καταλάβει οι Ιταλοί, ενώ το Γ’ Σώμα Στρατού, διεξήγαγε επιθετικές επιχειρήσεις προς την Κορυτσά. Οι νίκες του Ελληνικού Στρατού διαδεχόταν η μία την άλλη και την 22α Νοεμβρίου 1940 οι άνδρες της ΙΧ Μεραρχίας, απελευθέρωσαν την πόλη της Κορυτσάς.

Ο Αντισυνταγματάρχης Πεζικού Θεοδωράκης Δημήτριος , ως πρώτος Φρούραρχος Κορυτσάς στη λακωνική του αναφορά σημείωνε τα εξής:

ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ,

Εν Κορυτσα τη 22α Νοεμβρίου 1940, ώρα 18:00

ΠΡΟΚΗΡΥΞΙΣ:

«Εν Ονόματι του Βασιλέως των Ελλήνων ΓΕΩΡΓΙΟΥ του Β’ και της Ελληνικής Κυβερνήσεως, αναπετάσσω την Ελληνικήν Σημαίαν, ανακηρύσσω και αύθις την πόλιν της Κορυτσάς Ελευθέραν και καλώ των λαόν αυτής εις υποταγήν προς τους Ελληνικούς Νόμους.»

Ακολούθως το Α΄ Σώμα Στρατού, επιχειρώντας με κατεύθυνση προς το Αργυρόκαστρο – Τεπε­λένι, κατάφερε και απελευθέρωσε στις 6 Δεκεμβρίου 1940 τους Αγίους Σαράντα, στις 7 Δεκεμβρίου το Δέλβινο και στις 8 Δεκεμβρίου 1940 το Αργυρόκαστρο με τη Δερβιτσάνη. Ο Ιω. Μεταξάς σημείωνε στο ημερολόγιό του: «Κατελάβομεν το Αργυρόκαστρον. Ενθουσιασμός!»

Οι νίκες του Ελληνικού Στρατού είχαν ως αποτέλεσμα να αναγκάσουν σε παραίτηση τον Στρατάρχη των Ιταλών Μπαντόλιο. Σημειώνεται ακόμη ότι οι Ιταλοί κατά την υποχώρησή τους από το πεδίο της μάχης, εγκατέλειψαν άφθονο πολεμικό υλικό. Από την άλλη, οι Έλληνες κάτοικοι των πόλεων αυτών υποδέχθηκαν τα τμήματα του Ελληνικού Στρατού ως απελευθερωτές, κρατώντας ελληνικές σημαίες , με θερμούς πανηγυρισμούς!

Την 12η Δεκεμβρίου 1940 επισκέφθηκε το μέτωπο ο Αντιστράτηγος Παπάγος, για να δει εκ του σύνεγγυς τις επιχειρήσεις δίνοντας προφορικά εντολές και το Γενικό Στρατηγείο τις διατύπωσε με νέο σχέδιο του. Το Α΄ Σ. Σ., θα ενεργούσε προς Τεπελένι, με αντικειμενικό σκοπό την κατάληψή του και διάνοιξη της κοιλάδας του Σιούσιτσα ποταμού, ενώ το Β’ Σ.Σ. διατασσόταν να καταλάβει τον κόμβο Κλεισούρας-Τεπελενίου.

Οι ιταλικές δυνάμεις δεν μπόρεσαν να αναχαιτίσουν τις επιθετικές ενέργειες του Α’ Σ.Σ. και αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα ημέτερα τμήματα (6ο Σύνταγμα Πεζικού) το πρωινό της 22ας Δεκεμβρίου 1940 να εισέλθουν στη Χειμάρα.

Ακόμα μία νίκη στεφάνωνε τα όπλα του Ελληνικού Στρατού με τη νέα απελευθέρωση της πόλης της Χειμάρρας. Η Χειμάρρα, γινόταν ξανά ελεύθερη και η γαλανόλευκη κυμάτιζε στα σπίτια των Ελλήνων της Βόρ. Ηπείρου. Ήταν η τρίτη φορά που απελευθερώνονταν. Οι δύο προηγούμενες φορές ήταν το Νοέμβριο του 1912 χάρη στον γενναίο Ταγματάρχη της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής Σπυρίδωνα Σπυρομήλιο και έπειτα τον Οκτώβριο του 1914 κατά τον Αυτονομιακό Αγώνα. Η απελευθέρωση της Χειμάρας ανύψωσε το μαχητικό φρόνημα των ανδρών του Ε.Σ., ενώ η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε το σημαιοστολισμό όλων των δημοσίων κτηρίων.

Τα ανεπανάληπτα εκείνα ιστορικά γεγονότα γέμισαν με συγκίνηση και χαρά το όλους τους Έλληνες. Εκείνη τη χρονική περίοδο πλην της Μεγάλης Βρετανίας και Ελλάδος, σχεδόν όλες οι άλλες χώρες της Ευρώπης είχαν καταληφθεί από τις γερμανικές δυνάμεις. Μάλιστα λίγους μήνες αργότερα την άνοιξη του 1941 ο Ελληνικός Στρατός, απέκρουσε την «Εαρινή Επίθεση» (Primavera) των Ιταλών και ανάγκασε τον Μουσολίνι να γυρίσει απογοητευμένος στη Ρώμη. Με το ανεπανάληπτο έπος του 1940-41 οι Έλληνες Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί και Στρατιώτες με το αίμα τους στο πεδίο της μάχης πρόσθεσαν καινούργιες λαμπρές σελίδες δόξας στην ελληνική Ιστορία και πέτυχαν την απελευθέρωση των ελληνικών πόλεων της Βορείου Ηπείρου που προαναφέρθηκαν. Το φωτεινό παράδειγμα τους διδάσκει τις επόμενες γενιές των Ελλήνων το δρόμο του χρέους και της αρετής.